5/5 - (2 bình chọn)

Lịch khám thai và siêu âm của bà bầu theo khuyến cáo của Bộ Y Tế gồm 08 lần khám thai (từ thứ 3 đến tuần thứ 37) và 5 lần siêu âm. Tuy nhiên nhiều bà bầu vẫn chưa hiểu rõ việc khám thai và siêu âm khác nhau thế nào. Cùng ICondom tìm hiểu vấn đề này.

Khám thai là làm gì? Vì sao phải khám thai định kỳ

Khám thai là việc chăm sóc thai kì nhằm mục đích đo lường sức khoẻ từng tuần thai kỳ cũng như ngăn chặn những bệnh lý từ mẹ sang con, chăm sóc toàn diện cho bà bầu.

Khám thai định kỳ vô cùng cần thiết trong quá trình mang thai bởi những ý nghĩa sau:

  • Giúp thai phụ nắm rõ tình hình phát triển của thai nhi thông qua các lần khám thai
  • Được tư vấn về chế độ dinh dưỡng hay những điều cần tránh khi mang thai để có một thai kỳ khỏe mạnh
  • Vì tính chính xác của kết quả xét nghiệm chỉ ở trong một khoảng thời gian nhất định
  • Kết quả của một số nghiên cứu cho thấy những bà mẹ tuân thủ lịch khám thai định kỳ có tỷ lệ thai nhi tử vong thấp hơn 5 lần, và cân nặng của trẻ đúng tiêu chuẩn nhiều hơn khi được sinh ra

Các mốc khám thai quan trọng

Lần khám thứ nhất

Khi chậm kinh một tuần, hoặc khi thử que thử thai bằng nước tiểu thấy hai vạch hãy đến bệnh viện ngay. Bạn rất cần phải khám thai sớm ngay từ thời điểm này, bạn sẽ được siêu âm ( 2 chiều ) để xác định thai có nằm trong buồng tử cung hay ở ngoài tử cung, trường hợp thai nằm ngoài tử cung, rất nguy hiểm nếu không phát hiện kịp thời.

Nếu thai nằm trong buồng tử cung thì xem đã có tim thai chưa? Nếu chưa thấy tim thai lúc mới 5 – 6 tuần tuổi, bạn cũng đừng lo lắng. Đó là vì thai còn quá nhỏ. Giai đoạn này, các bác sỹ sẽ kê đơn cho bạn các loại thuốc cần thiết cho sức khỏe của bạn và sự phát triển của thai nhi.

Lần khám thai thứ 2

Các mốc khám thai quan trọng thứ 2 được thực hiện vào thời điểm tuần thứ 11- 14. Vào khoảng giữa tuần 11 và 12, sản phụ được siêu âm thai để xem thai phát triển như thế nào và để tính được ngày dự sinh, để có cơ sở chẩn đoán trẻ sinh đủ tháng hay sinh thiếu tháng, biết được thai có già tháng hay không

Lần 3

Khi thai đến tuần 12-13: Bạn phải đến khám và Siêu âm 4 chiều (4D) để đo khoảng sáng sau gáy (độ mờ da gáy ) nhằm dự đoán dị tật thai nhi do một số bất thường nhiễm sắc thể gây ra ( bệnh Down, dị dạng tim, dị dạng chi, thoát vị cơ hoành…). Các trường hợp có độ mờ da gáy < 3mm là bình thường. Nếu qua 14 tuần, chỉ số này sẽ không còn giá trị (chính xác) nữa.

Xét nghiệm NIPT (Non-invasive Prenatal Test) là phương pháp sàng lọc trước sinh không xâm lấn an toàn 100% cho cả mẹ và bé, có thể sàng lọc phát hiện 300 đột biến di truyền được cân nhắc để thực hiện từ tuần thứ 9 trở đi.

 Lần khám thai thứ 4

Vào tuần thứ 21- 25, sản phụ sẽ thực hiện khám thai lần thứ 4. Vào khoảng tuần thứ 21- 22, sản phụ tiếp tục được siêu âm hình thái chi tiết kiểm tra kĩ về dị tật của thai và sự phát triển của đứa trẻ trong tử cung. Mẹ bầu làm thêm 2 xét nghiệm

– Triple test: Đó là xét nghiệm máu định lượng bộ ba chất bao gồm AFP, hCG và uE3. Nhằm phát hiện ra nguy cơ của thai nhi với một số bệnh như Trisomi 21 (3 nhiễm sắc thể 21 – bệnh Down), Trisomi 18 (3 nhiễm sắc thể 18), Trisomy 13 (3 nhiễm sắc thể 13) và dị tật ống thần kinh (thông qua chất AFP).

– Double test: Là xét nghiệm máu định lượng beta hCG tự do và PAPP-A, cũng nhằm mục đích phát hiện ra các bệnh trên trừ dị tật ống thần kinh (vì không định lượng AFP). Cùng thời điểm đo khoảng sáng sau gáy (phần quan trọng nhất trong sàng lọc trước sinh)

Lần khám thai thứ 5

Khi thai đến tuần 20: Bạn phải đến khám và làm các xét nghiệm: Xét nghiệm máu, xét nghiệm nước tiểu để kiểm tra HIV, viêm gan B, nhóm máu, yếu tố Rh, lượng đạm trong nước tiểu….Và siêu âm 4D để đo các số đo sinh học, các bất thường về hình thái học của thai nhi, lúc này giới tính của thai nhi đã rất rõ ràng.

Lần khám thai thứ 6

Được thực hiện vào tuần thứ 31- 35, từ tuần 31- 32 thì sản phụ sẽ được khám, siêu âm và thực hiện tiêm phòng vắc-xin uốn ván lần thứ 2 trong thai kỳ của mình. Trong lần khám này thì sẽ biết được ngôi thai, khung chậu có bị bất xứng với trọng lượng thai không… từ đó có thể nhận biết trước và tiên lượng cuộc để một cách tốt nhất.

Lần khám thai thứ 7

Khi thai ở tuần thứ 32: Bạn phải đến khám tổng quát cho mẹ, nhằm xem xét vị trí thai, độ phát triển của thai…Xét nghiệm các chỉ số cho mẹ để chuẩn bị lựa chọn nơi sinh. Và siêu âm 4D để phát hiện một số vấn đề hình thái xảy ra muộn như bất thường ở động mạch, tim và não, kiểm tra tình trạng phát triển của thai nhi.

Lần khám thai thứ 8

Khi thai ở khoảng 35 – 36 tuần: Bạn cần được siêu âm màu 4D để theo dõi doppler động mạch rốn, động mạch não, động mạch tử cung, kiểm tra nước ối, dây rốn… Bác sĩ cũng sẽ dự báo cân nặng bé lúc sinh. Một số nơi sẽ cho bạn làm Non-stress test nhằm kiểm tra sức khỏe của bé và tìm hiểu xem bé có nhận đủ oxy hay không bằng một máy đo tim thai và chuyển động của thai trong vòng 30 phút. Một chiếc máy giống như dây thắt lưng quàng quanh bụng mẹ khi nằm sẽ ghi nhận sự thay đổi của tim thai tương ứng với chuyển động thai.

Việc nắm được những mốc khám thai quan trọng giúp sản phụ chủ động hơn trong việc đến những cơ sở y tế để được thăm khám, theo dõi về tình trạng sức khỏe của bản thân và của thai nhi. Khi mang thai, cơ thể người mẹ có những thay đổi rất lớn và những rủi ro về sức khỏe cho cả mẹ và bé có thể xảy ra bất cứ lúc nào nên người phụ nữ cần đến khám theo lịch khám thai định kỳ mà bác sĩ tư vấn đề có thể dự đoán trước cũng như có phương án xử lý kịp thời những tình huống xấu xảy ra.

Vậy Siêu âm thai là gì?

Siêu âm thai là một dạng kiểm tra chẩn đoán y khoa không xâm lấn sử dụng sóng âm để tạo ra hình ảnh của con yêu cũng như nhau thai, tử cung, cùng các cơ quan khác nằm trong khung xương chậu. Phương pháp này cho phép các bác sĩ phụ sản thu thập thông tin có giá trị về sự tiến triển của thai kỳ và sức khỏe của bé.

Trong quá trình kiểm tra, máy siêu âm truyền các sóng âm qua tử cung và cơ thể của con sẽ phản xạ lại loại sóng này. Sau đó, máy tính sẽ dịch sóng âm thanh, tái tạo thành hình ảnh video cho thấy hình dạng, vị trí và các cử động của em bé.

Các cột mốc thai kỳ quan trọng mẹ bầu nên siêu âm thai

Theo các bác sĩ sản khoa, trong suốt thai kỳ, mẹ bầu cần thực hiện ít nhất 3 lần siêu âm để đảm bảo sức khỏe cho mẹ và bé.
Thai kỳ tuần thứ 4 – 8: Bạn nên đi siêu âm để kiểm tra chắc chắn xem phôi thai đã vào tử cung an toàn, làm ổ cũng như có tim thai hay không.
Thai kỳ tuần thứ 12 – 14: Vào thời điểm này, bác sĩ sẽ xác định chính xác tuổi thai của thai nhi cũng như đo độ mờ da gáy nhằm dự đoán những bất thường về nhiễm sắc thể trong quá trình phát triển của thai nhi. Ngoài ra, bạn sẽ biết được mình mang thai đơn hay đa thai vào giai đoạn này.
Thai kỳ tuần thứ 21 – 24: Thông thường, bác sĩ sẽ chỉ định siêu âm tuần 22.Trong giai đoạn này, các cơ quan nội tạng của thai nhi đều được bác sĩ siêu âm kiểm tra để xem bé có phát triển bình thường hay không. Ngoài ra, bác sĩ có thể phát hiện hầu hết các bất thường về hình dạng bên ngoài như hở hàm ếch hoặc dị dạng ở các cơ quan bên trong. Việc chẩn đoán các di tật nghiêm trọng trong thời gian này đặc biệt quan trọng vì việc đình chỉ thai kỳ  chỉ có thể được thực hiện trước tuần thứ 28.
Thai kỳ tuần thứ 30 – 32: Vào khoảng thời gian này, phương pháp siêu âm giúp bác sĩ phát hiện ra những bất thường xuất hiện muộn ở động mạch, tim… Ngoài ra, dây rốn cũng được kiểm tra để xem còn đủ tốt để vận chuyển dinh dưỡng nuôi bào thai hay không, vị trí của nhau thai và tình trạng nước ối như thế nào.