5/5 - (1 bình chọn)

Trào ngược dạ dày ở trẻ em là một trong những căn bệnh xảy ra khá phổ biến. Bệnh thường sẽ tự khỏi khi trẻ lên 01 tuổi. Tuy nhiên, nếu không phát hiện sớm và khắc phục kịp thời, trào ngược dạ dày có thể làm ảnh hưởng tới quá trình phát triển của các con về sau. Chính bởi vậy, trang bị những kiến thức cơ bản về loại bệnh này là một điều đặc biệt quan trọng mà cha mẹ trẻ cần phải lưu ý. Theo dõi bài viết của ICondom dưới đây để không bỏ lỡ các thông tin hữu ích về bệnh trào ngược dạ dày ở trẻ các bạn nhé!

Định nghĩa và phân loại bệnh trào ngược dạ dày ở trẻ em

Trào ngược dạ dày là hiện tượng thức ăn sau khi đã xuống đến dạ dày lại bị trào ngược trở lên thực quản. Căn bệnh này có thể xảy ra ở bất cứ độ tuổi nào, từ trẻ trẻ em cho đến người lớn.

Theo đó, trào ngược dạ dày ở trẻ em xảy ra có thể do nguyên nhân sinh lý hoặc nguyên nhân bệnh lý. Tùy vào từng loại nguyên nhân mà sẽ gây ảnh hưởng tới sức khỏe cũng như sự phát triển của trẻ khác nhau.

Mức độ nguy hiểm của bệnh trào ngược dạ dày ở trẻ em

Như đã đề cập ở phần trên, trào ngược dạ dày thường có thể tự khỏi khi trẻ lên 01 tuổi. Tuy nhiên trong quá trình mắc bệnh, nếu không được chăm sóc đúng cách, bệnh có thể trở nặng và gây cho trẻ những biến chứng nguy hiểm như sau:

  • Biến chứng về đường tiêu hóa: Biến chứng của trào ngược dạ dày về đường tiêu hóa là việc trẻ có thể bị viêm thực quản ở nhiều mức độ khác nhau. Việc này sẽ làm ảnh hưởng trực tiếp tới hoạt động ăn uống của trẻ. Nghiêm trọng nhất, trẻ có thể mắc barrett thực quản. Đây là tình trạng thực quản của trẻ bị viêm. Đường thực quản khi viêm sẽ bị thu hẹp, từ đó gây khó khăn cho việc tiêu hóa thức ăn từ miệng xuống dạ dày.
  • Biến chứng về đường hô hấp: Biến chứng của trào ngược dạ dày về đường hô hấp là việc trẻ có thể bị ho kéo dài và thở khò khè. Đáng nói, những phương pháp điều trị thông thường không thể giúp trẻ loại bỏ tình trạng này. Khi mắc bệnh, lượng axit từ dạ dày trào ngược lên thực quản sẽ khiến cho dây thanh quản ở cổ họng của trẻ dày lên, từ đó gây ra hiện tượng ho, khàn giọng và thở khò khè. Nếu bệnh trở nặng hơn, nó thậm chí còn có thể dẫn tới tình trạng hen suyễn.
  • Biến chứng về tai – mũi – họng và răng miệng: Biến chứng của trào ngược dạ dày về tai – mũi – họng và răng miệng là việc trẻ có thể bị viêm tai, viêm xoang, suy dinh dưỡng, mòn răng,… Nếu để tình trạng này kéo dài mà không có giải pháp can thiệp hiệu quả thì sẽ làm ảnh hưởng tới sự phát triển và hành vi của trẻ về sau.

Dấu hiệu nhận diện bệnh trào ngược dạ dày ở trẻ em

Với những nguy cơ kể trên, sớm nhận biết dấu hiệu của trào ngược dạ dày ở trẻ em để đưa ra phương pháp chữa bệnh đúng đắn đã trở thành vấn đề được nhiều bậc phụ huynh quan tâm. Cha mẹ có thể quan sát và phán đoán bệnh của trẻ theo hai loại dưới đây:

Dấu hiệu nhận diện trào ngược dạ dày bệnh lý ở trẻ em

Dấu hiệu để nhận biết trào ngược dạ dày bệnh lý ở trẻ em chính là việc mặc dù trẻ đã sau 01 tuổi nhưng vẫn thường gặp phải tình trạng bị trớ sữa, biếng ăn và rất chậm tăng cân,… Khi nhận thấy những biểu hiện này, cha mẹ cần đưa trẻ đến thăm khám các bác sĩ thuộc chuyên khoa tiêu hóa nhi sớm nhất có thể để được tư vấn và đưa ra cách điều trị phù hợp, nhanh chóng.

Dấu hiệu nhận diện trào ngược dạ dày sinh lý ở trẻ em

Khác với trào ngược dạ dày bệnh lý, trào ngược dạ dày sinh lý thường xuất hiện ở trẻ dưới 06 tháng tuổi với các biểu hiện như trớ sữa nhiều lần trong ngày nhưng vẫn lên cân đều đặn, không ho, thở khò khè,… Đa phần tình trạng trào ngược dạ dày sinh lý như thế này sẽ giảm dần theo thời gian, chậm nhất là khi trẻ được 01 tuổi.

Những nguyên nhân gây bệnh trào ngược dạ dày ở trẻ em

Sau khi đã có những hiểu biết cơ bản về dấu hiệu của trào ngược dạ dày ở trẻ em, lúc này, các bậc cha mẹ cần phải tìm hiểu thêm về nguyên nhân gây bệnh để từ đó có thể đưa ra các biện pháp phòng ngừa hiệu quả. Xét về nguyên nhân, trào ngược dạ dày ở trẻ cũng được phân chia thành hai loại chính, đó là:

Nguyên nhân bệnh lý gây trào ngược dạ dày ở trẻ em

Về nguyên nhân bệnh lý, trẻ có thể mắc trào ngược dạ dày bởi một số căn bệnh bẩm sinh như thoát vị cơ hoành hoặc sa dạ dày mức độ nặng. Chúng sẽ làm chức năng của cơ thắt phần thực quản dưới suy yếu. Từ đó, thức ăn trong dạ dày sẽ bị trào ngược lên thực quản trẻ nhỏ. Ngoài ra, trẻ trước đó bị bại não, nhiễm trùng toàn thân hay hở van tim,… cũng thường là một trong những đối tượng của bệnh trào ngược dạ dày.

Nguyên nhân sinh lý gây trào ngược dạ dày ở trẻ em

Về nguyên nhân sinh lý, trẻ em có thể mắc bệnh trào ngược dạ dày khi:

  • Cơ quan tiêu hóa của trẻ chưa phát triển ổn định: Trẻ sẽ có nguy cơ mắc trào ngược dạ dày lớn hơn khi hệ thống tiêu hóa cũng như dạ dày của trẻ chưa thực sự được hoàn thiện. Lúc này, dạ dày của trẻ vẫn còn nằm gần lồng ngực hơn so với người trưởng thành.
  • Cơ thắt thực quản của trẻ chưa hoàn thiện: Khi cơ thắt thực quản của trẻ chưa được hoàn thiện 100% sẽ thường đóng mở không hiệu quả. Điều này dễ dẫn đến hiện tượng thức ăn sau khi đã xuống dạ dày lại bị trào ngược lên thực quản.
  • Thường xuyên tiêu thụ thức ăn ở dạng mềm và lỏng: Trẻ em thường phải hấp thu dinh dưỡng thông qua như sữa và cháo. Theo đó, những loại thức ăn ở dạng mềm và lỏng này sẽ dễ dàng lọt qua khe hở nhỏ của cơ vòng, gây trào ngược dạ dày ở trẻ.
  • Thường xuyên sử dụng sữa ngoài: Sữa ngoài, đặc biệt là sữa bò sẽ làm gia tăng nguy cơ mắc bệnh trào ngược dạ dày ở trẻ hơn là sữa mẹ. Bởi sữa bò không những tiêu hóa chậm mà nó còn có thể nằm lại trong dạ dày của trẻ rất lâu.
  • Tư thế cho trẻ bú của mẹ không đúng cách: Vào ban đêm khi trẻ đói, các mẹ thường cho trẻ bú ở tư thế nằm ngang. Tuy nhiên với tư thế này, dạ dày của trẻ cũng sẽ nằm ngang theo, từ đó khiến cho sữa mẹ sau khi xuống đến dạ dày dễ dàng bị trào ngược lại lên thực quản.

Những điều cần lưu ý khi chăm sóc trẻ bị bệnh trào ngược dạ dày

Có đủ thông tin cần thiết về khái niệm, mức độ nguy hiểm, dấu hiệu nhận biết cũng như nguyên nhân gây trào ngược dạ dày ở trẻ, giờ đây, phụ huynh cần phải bỏ túi một số điều cần lưu ý khi chăm sóc trẻ đang bị bệnh mà ICondom tổng hợp được dưới đây:

Chăm sóc trẻ dưới 06 tháng tuổi bị bệnh trào ngược dạ dày

Nếu trẻ mắc trào ngược dạ dày khi vẫn còn nhỏ (dưới 06 tháng tuổi), cha mẹ nên chăm sóc trẻ theo các phương pháp như sau:

  • Chia nhỏ lượng sữa cho trẻ bú: Khi trẻ bị trào ngược dạ dày, mẹ chỉ nên cho trẻ bú từ 30ml đến 60ml sữa/lần. Với những trường hợp trẻ bú trên 60ml sữa/lần thì sau 60ml đầu tiên, chúng ta cần phải ẵm trẻ ở tư thế đầu cao. Sau đó vỗ nhẹ vào lưng để giúp trẻ ợ hơi rồi mới tiếp tục cho trẻ bú sữa. Cha mẹ cần lưu ý rằng trong trường hợp này, chúng ta không nên vác trẻ lên vai. Bởi tư thế này có thể khiến trẻ bị ọc sữa ra ngoài do dạ dày bị chèn ép.
  • Cho trẻ sử dụng sữa đặc hơn: Cha mẹ có thể pha thêm vào sữa mẹ hoặc sữa công thức một lượng bột ngũ cốc, bột gạo,… vừa đủ để sữa trở nên đặc hơn. Việc làm này sẽ giúp cho lượng sữa trong mỗi lần bú của trẻ giảm đi, từ đó hạn chế tình trạng trào ngược dạ dày. Với phương pháp này, chúng ta cần lưu ý nên sử dụng các loại núm vú có lỗ rộng một chút để khi trẻ bú, sữa sẽ chảy ra dễ dàng.
  • Đặt trẻ nằm với tư thế đầu cao: Sau khi trẻ bú sữa xong, các bậc phụ huynh cần đặt trẻ nằm với tư thế đầu cao hơn so với mặt giường một góc khoảng 30 độ. Tư thế này sẽ giúp làm giảm tần suất bị trào ngược dạ dày ở trẻ.

Chăm sóc trẻ sau 01 tuổi bị bệnh trào ngược dạ dày

Với trẻ em sau 01 tuổi mắc trào ngược dạ dày, việc chăm sóc sẽ có phần dễ dàng hơn trẻ dưới 06 tháng tuổi. Theo đó, cha mẹ nên lưu ý:

  • Cho trẻ sử dụng các loại thức ăn, đồ uống lành mạnh: Cha mẹ cần hạn chế cho trẻ tiêu thụ những loại thức ăn, đồ uống có khả năng kích thích dạ dày như thức ăn có vị chua, cay,… và cà phê, chocolate,… Bởi chúng sẽ khiến dạ dày trẻ trở nên nhạy cảm, từ đó gia tăng tần suất bị trào ngược.
  • Cho trẻ sử dụng loại sữa phù hợp: Trên thực tế, có một số trường hợp trẻ sau 01 tuổi bị dị ứng với đạm trong sữa bò. Chính bởi vậy, nếu trẻ đang sử dụng sữa công thức có thành phần này và thường xuyên bị trào ngược dạ dày thì cha mẹ cần phải tìm hiểu và đổi sang loại sữa khác phù hợp với trẻ hơn.

Thời điểm cần đưa trẻ em mắc bệnh trào ngược dạ dày tới gặp bác sĩ

Sau tất cả, khi các triệu chứng trào ngược dạ dày ở trẻ mãi không thuyên giảm và cơ thể trẻ xuất hiện thêm các dấu hiệu dưới đây, cha mẹ cần đưa trẻ đến thăm khám bác sĩ sớm nhất có thể để có hướng xử lý kịp thời:

  • Trẻ bị nôn mửa nhiều lần, thậm chí có thể nôn ra máu.
  • Trẻ bị tiêu chảy, thậm chí là tiêu máu.
  • Trẻ bị viêm phổi.
  • Trẻ biếng ăn, bỏ ăn và tăng cân chậm.
  • Trẻ thường xuyên quấy khóc, mỗi lần quấy khóc kéo dài khoảng hơn 02 giờ.
  • Trẻ bị nôn mửa dữ dội sau mỗi lần bú sữa.
  • Trẻ thường xuyên mệt mỏi, lừ đừ.
  • Trẻ thường xuyên bị ợ nóng.
  • Trẻ bị đau ở vùng giữa ngực hoặc cổ họng.
  • Trẻ thường có cảm giác thức ăn bị kẹt trong cổ họng, đau họng, khó nuốt.
  • Trẻ bị ho mãn tính, khản giọng hay thở khò khè.

Biện pháp phòng ngừa bệnh trào ngược dạ dày ở trẻ em

Là một căn bệnh không hề hiếm gặp, cha mẹ có thể sớm đưa ra các biện pháp nhằm phòng ngừa bệnh trào ngược dạ dày cho con nhỏ. Ví dụ như:

  • Chuẩn bị cho trẻ các loại quần áo thoải mái, rộng rãi.
  • Cho trẻ bú sữa hoặc ăn khoảng 03 giờ trước khi đi ngủ.
  • Chia nhỏ số lần cho trẻ bú sữa hoặc ăn.
  • Cho trẻ bú sữa hoặc ăn thường xuyên, không nên để trẻ bú sữa hoặc ăn quá nhiều trong một lần.
  • Hạn chế tối đa việc cho trẻ tiêu thụ thực phẩm có tính axit, thức ăn cay, nhiều chất chất béo hoặc các loại đồ uống chứa caffeine,… Bởi những loại đồ uống, thức ăn này đều có hại cho dạ dày của trẻ.
  • Sau khi trẻ bú sữa hoặc ăn xong, phụ huynh nên tránh để trẻ nằm xuống ngay mà nên bế trẻ trong tư thế thẳng đứng khoảng 30 phút.
  • Với trẻ còn bú sữa mẹ, phụ huynh nên cho trẻ bú ở tư thế đầu cao khoảng 30 độ và nên để trẻ đi ngủ ở trong tư thế này. Ngoài ra, trẻ cũng có thể nằm nghiêng bên trái. Những tư thế này đều có lợi trong việc làm giảm triệu chứng ợ hơi, ợ nóng, trào ngược dạ dày ở trẻ.

Trong trường hợp bệnh trào ngược dạ dày của trẻ diễn biến nặng hơn, cha mẹ có thể xin chỉ định của bác sĩ chuyên khoa để sử dụng các loại thuốc điều trị dưới đây:

  • Thuốc kháng thụ thể H2 ngăn tiết dịch axit trong dạ dày của trẻ.
  • Thuốc ức chế bơm proton giúp giảm lượng axit mà dạ dày của trẻ tiết ra.
  • Thuốc prokinetic giúp tăng cường co bóp thực quản, tăng trương lực cơ thắt thực quản, giúp làm rỗng dạ dày trẻ.

Thông qua bài viết trên đây, ICondom đã khái quát những điều cơ bản mà phụ huynh nên nắm rõ về căn bệnh trào ngược dạ dày ở trẻ em. Mong rằng với những thông tin này, các bậc cha mẹ sẽ có được cái nhìn khái quát cũng như biết cách nhận diện, chăm sóc và phòng ngừa khi con trẻ mắc bệnh

Xem thêm

Đối tượng dễ bị trào ngược dạ dày là ai?