Kết quả xét nghiệm HCV RNA ghi: ʺdưới ngưỡng phát hiệnʺ và ʺkhông phát hiện đượcʺ có gì khác nhau không?

Viêm gan C là một bệnh lý về gan do virut viêm gan C (HCV) gây ra. Bệnh viêm gan C có thể lây truyền từ người này qua người khác chủ yếu qua đường máu, cũng có thể lây qua đường tình dục và lây truyền từ mẹ sang con những hiếm gặp hơn. 

Viêm gan C có nguy cơ cao tiến triển thầm lặng thành bệnh mạn tính, có thể gây nên những biến chứng nguy hiểm như xơ gan, ung thư gan nếu không được điều trị kịp thời.

Viêm gan C có thể được xác định dựa trên xét nghiệm phát hiện RNA của virut HCV. Bài viết dưới đây trả lời câu hỏi được nhiều người quan tâm: Kết quả xét nghiệm HCV RNA ghi: ʺdưới ngưỡng phát hiệnʺ và ʺkhông phát hiện đượcʺ có gì khác nhau không?

Triệu chứng viêm gan C

Viêm gan C có thời gian ủ bệnh khá dài tới 7-8 tuần. Sau khi xâm nhập vào cơ thể, thời kì khởi phát sau khi nhiễm HCV có khá ít và hầu như không có triệu chứng điển hình ngoài cảm giác mệt mỏi, đau đầu, rối loạn tiêu hóa, chán ăn…rất giống với bị cảm cúm, một số người bị đau tức hạ sườn phải (gần gan), nước tiểu màu sẫm, vàng da, mắt do sắc tố mật tích tụ. 

Sau thời gian khởi phát, khoảng 15%-30% có thể tự khỏi. Đa số trường hợp tiến triển thành mạn tính khi bị nhiễm virut HCV quá 6 tháng.

Viêm gan C là một bệnh rất nguy hiểm. Do đó, khi nghi ngờ bị nhiễm viêm gan C cần đi khám ngay để xác định hiện trạng bệnh và điều trị kịp thời.

Xét nghiệm HCV RNA là gì?

Xét nghiệm viêm gan C bao gồm các xét nghiệm cơ bản và xét nghiệm đặc hiệu bao gồm: xét nghiệm máu xác định nhanh HCV, xét nghiệm men gan (GOT, GPT), xét nghiệm Bilibrulin trong máu, siêu âm và sinh thiết gan để xác định mức độ tổn thương gan và đặc biệt là xét nghiệm sinh học phân tử để xác định RNA của virut HCV.

Kết quả xét nghiệm HCV RNA ghi: ʺdưới ngưỡng phát hiệnʺ và ʺkhông phát hiện đượcʺ có gì khác nhau không?

Khi thực hiện xét nghiệm HCV RNA sẽ thu được các kết quả định lượng RNA của virut HCV. RNA là vật chất di truyền đặc hiệu của virut HCV. 

Kết quả xét nghiệm ghi: “dưới ngưỡng phát hiện” có nghĩa là trong mẫu xét nghiệm có thể không chứa RNA của HCV hoặc có chứa một lượng rất nhỏ nằm dưới ngưỡng xác định của máy xét nghiệm.

Kết quả xét nghiệm ghi:”không phát hiện được” tiếng Anh còn gọi là “Target not detected” có nghĩa là trong mẫu xét nghiệm hoàn toàn không chứa RNA của HCV.

Hai kết quả xét nghiệm này rất đáng mừng, nếu người nghi bị nhiễm HCV khi thử có kết quả xét nghiệm ”không phát hiện được” nghĩa là chưa nhiễm virut HCV.

Những người xét nghiệm lại sau một thời gian dùng thuốc có kết quả ghi “dưới ngưỡng phát hiện” là một dấu hiệu đáng mừng cho thấy bệnh đã có chiều hướng thuyên giảm và được kiểm soát.

Lưu ý, xét nghiệm RNA của HCV chỉ là một trong những xét nghiệm xác định viêm gan C. Giống như mọi xét nghiệm sinh học phân tử khác, vẫn có % nhất định là nghĩa là âm tính giả.

Do đó bệnh nhân cần tuân thủ chỉ định của bác sĩ, thực hiện các xét nghiệm liên quan để có kết quả toàn diện và chuẩn xác và không chủ quan dù đã nhận được kết quả “dưới ngưỡng phát hiện” sau khi dùng thuốc mà vẫn cần thường xuyên kiểm tra sức khỏe và kiên trì điều trị theo liều lượng bác sĩ chỉ định để tránh kháng thuốc hoặc tái phát.

Điều trị viêm gan C

Phác đồ điều trị viêm gan C phải tuân theo chỉ định của bác sĩ chuyên khoa cho mỗi bệnh nhân tùy thuộc vào mức độ nhiễm và mức độ hoạt động của HCV cũng như là mức độ tổn thương của gan.

Các loại thuốc được dùng phổ biến trong điều trị viêm gan C là:

– Interferon (dạng tiêm). Trước đây phác đồ sử dụng kết hợp Interferon và Ribavirin là phác đồ được dùng phổ biến nhất.

– Từ năm 2013, phác đồ điều trị viêm gan C mạn tính bằng các loại thuốc uống (DAAs) được công nhận và sử dụng rộng rãi hơn cho hiệu quả điều trị cao. Các thuốc trong nhóm DAAs được kê bởi bác sĩ chuyên khoa tùy thuộc vào tình trạng nhiễm HCV và thường sử dụng kết hợp nhiều hơn 1 loại thuốc.

Lịch theo dõi tiến triển của bệnh trong quá trình điều trị

Do viêm gan C là một bệnh lý rất phức tạp việc điều trị viêm gan C cần đi đôi với khám định kì theo dõi hiệu quả điều trị để có thể biết khi nào nên dừng hoặc thay liệu pháp điều trị phù hợp hơn. Các xét nghiệm/khám bao gồm:

Khám lâm sàng được thực hiện mỗi tháng một lần để đánh giá các triệu chứng bệnh lý cũng như là tác dụng không mong muốn của thuốc.

Xác định men gan GOT, GPT được thực hiện mỗi tháng một lần để đánh giá chức năng gan.

Định lượng HCV RNA (ngưỡng phát hiện là 50IU/ml) sau 1, 3 và 6 tháng điều trị.

Xem thêm