5/5 - (1 bình chọn)

Suy gan cấp tính là bệnh lý rất phức tạp và không thể coi thường. Bệnh phát triển  rất nhanh, làm mất chức năng gan chỉ trong vài ngày. Để giúp người bệnh sớm phát hiện bệnh, ICondom sẽ cung cấp các kiến thức quan trọng liên quan đến bệnh lý này bao gồm: triệu chứng, nguyên nhân gây bệnh, cách điều trị và phòng tránh bệnh suy gan cấp tính trong bài viết sau. 

Suy  gan cấp tính là bệnh có nguy hiểm không?

Khi mắc suy gan cấp tính, các tế bào gan của người bệnh sẽ bị tổn thương nhanh chóng do rất nhiều nguyên nhân khác nhau. Biểu hiện bệnh phổ biến nhất là rối loạn đông máu; vàng da; hôn mê gan; suy đa tạng và bệnh lý não gan tiến triển trong thời gian ngắn ở những người trước đó có chức năng gan hoàn toàn bình thường.

Nếu không được phát hiện sớm và có phương pháp điều trị đúng cách thì tỷ lệ tử vong rất cao, lên đến 50 – 90%. Vì vậy, đây chính xác là bệnh lý nguy hiểm và không thể coi thường. Mục đích chính của điều trị bệnh suy gan cấp là kiểm soát phù não và hỗ trợ điều trị đa cơ quan cho đến khi sự tái sinh gan xuất hiện trở lại. 

Triệu chứng thường gặp của suy gan cấp tính là gì?

Bệnh suy gan cấp tính nguy hiểm ở chỗ bệnh xảy ra rất đột ngột ở những người trước đó đang khỏe mạnh hoặc không có biểu hiện tiền sử bệnh nặng nào. 

Triệu chứng khởi phát phổ biến bao gồm mệt mỏi, buồn nôn, vàng da, chán ăn, nước tiểu vàng sẫm, xuất huyết dưới da và niêm mạc, xuất huyết tiêu hóa và có thể cả xuất huyết não. 

Suy gan cấp tính được phân ra làm 3 giai đoạn có những biểu hiện tương ứng như sau: 

  • Giai đoạn tiền triệu: Chưa có biểu hiện gì cụ thể, kể cả vàng da. 
  • Giai đoạn trung gian: Bắt đầu xuất hiện vàng da. 
  • Giai đoạn cuối: Xuất hiện bệnh lý não gan.  

Nếu phân loại theo lâm sàng từ khi có biểu hiện vàng da cho đến khi xuất hiện bệnh lý não gan sẽ là như sau: 

  • Suy gan tối cấp: 7 ngày.
  • Suy gan cấp: 8 đến 28 ngày.
  • Suy gan bán cấp: 5 đến 12 tuần.

Nguyên nhân chính gây ra suy gan cấp tính

Nguyên nhân phổ biến gây ra bệnh suy gan cấp tính gồm:

Sử dụng không đúng thuốc và liều lượng 

  • Dùng quá liều Paracetamol: Người bệnh uống quá nhiều Paracetamol hoặc uống quá liều một thời gian dài. 
  • Dùng các loại thuốc bán theo đơn: Bao gồm thuốc kháng sinh, thuốc kháng viêm giảm đau không steroid, thuốc chống co giật cũng có thể gây ra suy gan cấp. 
  • Dùng các loại thuốc bổ có nguồn gốc thảo dược: Một số thuốc bổ có thành phần thảo dược chiết xuất từ cây kava, ma hoàng, bán chi liên, bạc hà hăng cũng có nguy cơ gây suy gan cấp tính.

Do bị viêm gan và các loại virus khác

  • Bệnh gây ra do viêm gan: Đó có thể là viêm gan A, B hoặc C. 
  • Bệnh do virus: Cụ thể là Epstein-Barr, cytomegalo và herpes simplex.

Bị nhiễm chất độc

  • Ăn phải nấm độc: Loại nấm độc đơn cử như Amanita phalloides mọc hoang dã và khá giống với nấm ăn được. Nếu không may ăn phải loại nấm độc này, người ăn cũng rất dễ mắc phải suy gan cấp tính.
  • Hít phải một số hóa chất công nghiệp: Bao gồm Carbon tetrachloride có trong chất làm lạnh và dung môi cho sáp, vecni và các vật liệu khác.

Do mắc các bệnh về gan

  • Viêm gan tự miễn: Khi mắc phải bệnh lý này, hệ miễn dịch cơ thể sẽ quay sang tấn công các tế bào gan. Hậu quả gan sẽ bị viêm, tổn thương và có thể dẫn đến suy gan cấp tính.   
  • Bệnh lý tĩnh mạch gan: Hội chứng Budd-Chiari gây nên sự tắc nghẽn tĩnh mạch gan thành suy gan cấp.
  • Bệnh lý chuyển hoá: Trong thai kỳ nếu không may bị bệnh Wilson và gan nhiễm mỡ cấp tính đôi khi cũng gây suy gan cấp.
  • Bệnh ung thư di căn đến gan: Khiến gan suy yếu và có thể dẫn đến suy gan cấp.
  • Nhiễm trùng huyết: Cản trở máu lưu thông đến gan gây suy gan. 

Chẩn đoán bệnh suy gan cấp

Muốn chẩn đoán bệnh suy gan cấp tính cần dựa vào:

  • Chẩn đoán xác định: Việc chẩn đoán này sẽ dựa trên các triệu chứng lâm sàng như mệt mỏi, vàng da, hay buồn nôn của người bệnh. 
  • Xét nghiệm máu: Đây là xét nghiệm giúp kiểm tra lá gan người bệnh hoạt động ra sao. Thử nghiệm thời gian Prothrombin cho kết quả máu đông trong bao lâu. Nếu người bệnh bị suy gan thì thời gian đông máu sẽ lâu hơn bình thường. 

Bilirubin toàn phần nếu cao hơn 250 Mmol/l sẽ là nặng. AST và ALT huyết tương sẽ thể hiện mức độ tổn thương tế bào gan. Còn thời gian Prothrombin (PT) là yếu tố xác định thời gian đông máu càng chậm thì mức độ bệnh càng nặng.

  • Hình ảnh học: Trước khi điều trị, các bác sĩ sẽ khuyên người bệnh nên siêu âm để đánh giá mức độ tổn thương của gan. Qua hình ảnh siêu âm còn giúp bác sĩ tìm được nguyên nhân gây bệnh. Người bệnh cũng có thể đề nghị được chụp cắt lớp vi tính hoặc hoặc MRI để kiểm tra gan và các mạch máu. Qua các xét nghiệm hình ảnh học có thể phát hiện và tầm soát nguyên nhân gây suy gan cấp tính. 
  • Kiểm tra mô gan: Những bệnh nhân phải điều trị suy gan cấp nặng sẽ rất cần kiểm tra mô gan. Kỹ thuật này giúp bác sĩ hiểu rõ hơn về nguyên nhân và mức độ tổn thương gan đến đâu. Người bị suy gan cấp có nguy cơ chảy máu khi sinh thiết nên có thể phải sinh thiết gan xuyên qua da người bệnh. 

Biến chứng nguy hiểm gây ra bởi suy gan cấp tính

Suy gan cấp tính không được phát hiện sớm và điều trị kịp thời dễ dẫn đến các biến chứng nguy hiểm như sau:

  • Phù não: Do não bị tụ dịch làm tăng áp lực nội sọ.
  • Xuất huyết và biến chứng xuất huyết: Suy gan cấp tính làm gan không có khả năng sản xuất đủ yếu tố giúp đông máu. Từ đó, gây ra xuất huyết tiêu hoá.
  • Nhiễm trùng: Các loại nhiễm trùng phổ biến nhất là nhiễm trùng máu, hô hấp và đường tiểu.

Suy thận: Sau suy gan sẽ dẫn đến suy thận thứ phát, hay còn được gọi là hội chứng gan thận. Hoặc suy thận thứ cấp do có sự xuất hiện của những tác nhân làm ảnh hưởng cả thận và gan.

Cách điều trị suy gan cấp

  • Điều trị bằng thuốc: Bác sĩ sẽ chỉ định bệnh nhân suy gan cấp dùng thuốc như acetaminophen quá liều với thuốc chống ngộ độc. Thuốc có tác dụng điều trị các nguyên nhân khác gây suy gan cấp.
  • Điều trị bằng kỹ thuật ghép gan: Người bệnh sẽ được phẫu thuật để cắt bỏ phần mô gan bị tổn thương và được thay thế bằng gan khỏe mạnh từ người hiến tặng. 

Cách phòng ngừa suy gan cấp

Để phòng ngừa bệnh suy gan cấp, người bệnh cần thực hiện theo đúng những lời khuyên sau:

  • Cần tuân thủ uống thuốc theo đúng chỉ dẫn từ bác sĩ.
  • Liệt kê cụ thể tất cả các loại thuốc đang dùng cho bác sĩ điều trị.
  • Tiêm vắc xin phòng ngừa các bệnh viêm gan A, B.
  • Không được tiếp xúc với máu và dịch tiết từ người khác, đặc biệt là những người bị bệnh về gan. 
  • Tránh không tiếp xúc với bình phun thuốc xịt và các loại hóa chất.
  • Duy trì lối sống lành mạnh và cân nặng lý tưởng. 

Trên đây là những thông tin cơ bản về bệnh suy gan cấp tính để người bệnh có thể nắm rõ. Đây là căn bệnh đặc biệt nguy hiểm và tỷ lệ tử vong cao. Vì thế ngay khi phát hiện bệnh ở giai đoạn đầu, cần đi khám ngay để được bác sĩ chẩn đoán và có phác đồ điều trị cụ thể. Tránh không để bệnh tiến triển thành những biến chứng nguy hiểm về sau.

Xem thêm

Bệnh suy gan là gì? Nguyên nhân, triệu chứng và cách điều trị