Bệnh xơ gan cổ trướng có lây không?

Nếu không hiểu rõ bệnh xơ gan cổ trướng có lây không thì ngoài nỗi đau về thể xác, người bệnh còn rơi vào tình trạng stress kéo dài bởi họ luôn lo sợ có thể lây bệnh cho những người thân của mình. Để giải đáp một cách rõ ràng và chi tiết câu hỏi “bệnh xơ gan cổ trướng có lây không?”, ICondom sẽ chia sẻ tới bạn đọc những kiến thức quan trọng liên quan đến căn bệnh này.

Xơ gan cổ trướng là gì?

Xơ gan cổ trướng (xơ gan mất bù) là biến chứng nguy hiểm của bệnh xơ gan – một bệnh lý làm suy yếu chức năng gan theo thời gian và ảnh hưởng đến tính mạng nếu không được điều trị kịp thời, đúng cách.

Khi một lượng lớn dịch tích tụ trong ổ bụng sẽ gây ra hiện tượng “cổ trướng”. Mô gan bị xơ hóa nặng sẽ không còn khả năng tổng hợp protein và máu, gây ứ đọng dịch ở vị trí giữa lá tạng và lá thành của màng bụng. Trong các dịch này chứa nhiều protein dạng albumin có màu vàng nhạt, sự gia tăng áp lực trong ổ bụng của chúng khiến người bệnh cảm thấy đau đớn, khó chịu.

Chúng ta không khó để có thể phát hiện những triệu chứng của xơ gan cổ trướng như: 

• Mệt mỏi, chán ăn, sức khỏe giảm sút, bị giảm cân đột ngột chỉ trong một thời gian ngắn.
• Tình trạng phù nề tay, chân thậm chí là toàn thân, khi ấn vào các vùng phù nề có hiện tượng lõm xuống trong khoảng 1 – 2 phút.
• Bụng phình to và nhìn thấy rõ các mạch máu nổi lên, đây là triệu chứng điển hình nhất của căn bệnh này.
• Người bệnh xơ gan cổ trướng nôn ra máu hoặc đi ngoài phân đen do xuất huyết đường tiêu hóa. Huyết áp tại các tĩnh mạch trong ổ bụng tăng cao khiến chúng giãn ra, bị vỡ và gây xuất huyết.

• Bị vàng da và mắt, về sau khi bệnh nặng hơn thì da cũng sẽ có màu vàng đậm hơn. Hiện tượng vàng mắt thường xuất hiện trước tiên, sau đó là tay, chân và toàn thân.
• Người bệnh bị mất ý thức, hôn mê do gan không lọc được amoniac khiến não bị nhiễm độc. 
• Một số triệu chứng khác: Viêm phúc mạc, suy thận, thiếu máu, ánh mắt nhợt nhạt, buồn nôn, tiêu chảy,..

Tuy nhiên, các triệu chứng của xơ gan cổ trướng thường chỉ có thể phát hiện khi tình trạng bệnh đã tương đối nghiêm trọng, có thể chuyển sang một giai đoạn rất nguy hiểm đó là ung thư gan. Do đó, việc khám sức khỏe định kỳ là rất quan trọng bởi đây là phương pháp giúp phát hiện bệnh sớm, từ đó tìm ra phương án điều trị hiệu quả, kịp thời.

Các nguyên nhân xơ gan cổ trướng phổ biến nhất

Bị xơ gan do lạm dụng rượu bia, đồ uống có cồn

Khi chúng ta uống với lượng ít rượu bia và đồ uống có cồn sẽ được gan chuyển hóa thành chất acetat không độc sau đó đào thải ra khỏi cơ thể. Tuy nhiên khi uống quá nhiều, gan không thể chuyển hóa hết hợp chất acetaldehyde độc hại, khi đó hợp chất này sẽ tích tụ lại và phá hủy các tế bào gan. Ban đầu, việc lạm dụng rượu bia, đồ uống có cồn dễ gây ra tình trạng gan nhiễm mỡ, sau đó là giai đoạn là viêm gan mạn tính và cuối cùng là xơ gan.

Do viêm gan virus

Đây là nguyên nhân phổ biến nhất gây ra căn bệnh xơ gan cổ trướng. Trong 5 loại virus viêm gan bao gồm A, B, C, D, E thì virus viêm gan B và C được đánh giá là nguy hiểm hơn cả, chúng có thể tiến triển thành bệnh mãn tính, gây ra các biến chứng như xơ gan và ung thư gan.

Tình trạng tắc mật

Đường mật khi bị tắc sẽ ảnh hưởng xấu đến gan, làm tổn thương tế bào gan và dần dần dẫn đến xơ gan. Tắc mật có thể do một số nguyên nhân sau: viêm tá tràng dẫn đến tắc mật, viêm đường mật, teo đường mật hoặc không có đường mật bẩm sinh,…

Nhiễm ký sinh trùng

Các loại ký sinh trùng như amip, ký sinh trùng sốt rét hoặc sán lá gan có thể làm tổn thương tế bào gan và gây ra xơ gan.

Sử dụng quá nhiều thuốc

Hầu hết các loại thuốc khi đi vào cơ thể đều được chuyển hoá tại gan và bài tiết qua mật hoặc qua đường nước tiểu. Nếu sử dụng quá nhiều thuốc trong thời gian dài gan sẽ không thể chuyển hoá được hết, từ đó sẽ gây tổn thương gan và xơ gan.

Xơ gan do cơ thể bị nhiễm độc

Môi trường sinh sống, làm việc bị ô nhiễm, có chứa các chất độc hại như chì, asen, thủy ngân,… về lâu dài cũng khiến chức năng gan bị suy giảm nghiêm trọng.

Tìm hiểu xơ gan cổ trướng có lây không để biết cách phòng tránh

Nguyên nhân gây bệnh là yếu tố quyết định bệnh xơ gan cổ trướng có lây không. Nếu người bệnh bị xơ gan cổ trướng do một số nguyên nhân như lạm dụng rượu, bia, cơ thể nhiễm độc, tắc mật, sử dụng quá nhiều thuốc,… sẽ không lây nhiễm bệnh cho những người khác.

Tuy nhiên khi nguyên nhân gây xơ gan cổ trướng là do viêm gan virus (đặc biệt là viêm gan B) thì có thể lây nhiễm bệnh cho người khác. Một số con đường lây nhiễm virus gây bệnh xơ gan cổ trướng có thể kể đến như:

• Lây nhiễm từ mẹ sang con: Người mẹ khi mang thai có tiền sử bị viêm gan B thì con sinh ra sẽ có nguy cơ bị mắc bệnh này.
• Lây nhiễm qua đường máu: Việc sử dụng chung dụng cụ tiêm chích (xilanh) không an toàn có thể làm lây lan virus gây bệnh xơ gan cổ trướng cho người khác.

• Lây qua đường tình dục: Virus viêm gan B có thể lây từ người này cho người khác qua con đường tình dục không an toàn, đặc biệt giữa người vợ và người chồng sẽ có khả năng lây nhiễm rất cao.
• Lây nhiễm qua các vết thương hở: khi cơ thể bị xây xước, bị thương mà vết thương có tiếp xúc trực tiếp với virus viêm gan B, viêm gan C thì nguy cơ bị nhiễm bệnh là rất cao.

Bệnh xơ gan cổ trướng có thể chữa khỏi hoàn toàn không?

Khi cơ thể người bệnh có những dấu hiệu của xơ gan cổ trướng thì gần như không còn cơ hội chữa khỏi hoàn toàn, lý do là bởi lúc này gan đã xơ hóa rất nặng, mất đi khả năng giải độc như bình thường. Quá trình điều trị xơ gan cổ trướng giúp giảm đau đớn cho bệnh nhân, hạn chế biến chứng nguy hiểm xảy ra, quan trọng hơn là ngăn không để bệnh phát triển sang giai đoạn ung thư. 

Một số phương pháp điều trị bệnh xơ gan cổ trướng phổ biến hiện nay có thể kể đến như: Dùng thuốc lợi tiểu kết hợp điều chỉnh lượng muối nạp vào cơ thể, chọc hút dịch cổ trướng hoặc có thể ghép gan, ghép tế bào gốc. Tùy thuộc vào tình trạng bệnh, các bác sĩ sẽ đưa ra những phương pháp điều trị khác nhau dành cho bệnh nhân.

Đối với tình trạng xuất huyết đường tiêu hóa – biến chứng nguy hiểm của xơ gan cổ trướng thì bác sĩ có thể can thiệp bằng một phương pháp hiện đại đó là tạo luồng thông cửa chủ qua da (TIPS). Đối với phương pháp này, bác sĩ sẽ tạo ra đường thông giữa một tĩnh mạch trên gan và một nhánh tĩnh mạch cửa, mục đích là làm giảm áp lực trong hệ thống tĩnh mạch, phòng chảy máu tiêu hóa. Ưu điểm nổi trội của TIPS là mức xâm lấn nhỏ, không cần phải thực hiện phẫu thuật, thời gian giảm biến chứng và hồi phục nhanh.

6 cách phòng tránh xơ gan cổ trướng hiệu quả đã được kiểm chứng

• Tiêm phòng vắc-xin viêm gan B cho trẻ em và người trưởng thành chưa bị bệnh.
• Duy trì lối sống lành mạnh, không lạm dụng rượu bia và các chất kích thích.
• Nên ăn chín uống sôi, không ăn các món ăn sống để tránh bị nhiễm ký sinh trùng.
• Lựa chọn nguồn thực phẩm đảm bảo tiêu chuẩn vệ sinh an toàn thực phẩm để không bị nhiễm các hóa chất gây tổn hại gan.
• Không tùy tiện sử dụng thuốc khi chưa có chỉ định rõ ràng của bác sĩ.
• Nên khám sức khỏe định kỳ bởi bệnh xơ gan giai đoạn đầu thường rất khó nhận biết, thường chỉ có thể phát hiện ra bệnh khi làm một số xét nghiệm.

Những lưu ý khi chăm sóc người bệnh xơ gan cổ trướng

Bác sĩ Bùi Hữu Hoàng (hiện là Trưởng khoa Tiêu hóa – Bệnh viện Đại học Y Dược TP. HCM) cho biết: “Người bệnh nếu có hiểu biết đầy đủ về tình trạng sức khỏe của mình đồng thời được chăm sóc đúng cách thì có thể làm tốc độ xơ hóa gan chậm lại, ngăn ngừa các biến chứng, giúp bảo tồn chức năng gan trong thời gian dài”. Qua đây, chúng ta có thể thấy phương pháp chăm sóc người bệnh cũng là một yếu tố quan trọng giúp quá trình điều trị, hồi phục diễn ra thuận lợi hơn. Sau đây là một số cách chăm sóc người bị xơ gan cổ trướng:

• Đảm bảo khẩu phần ăn đủ dinh dưỡng, hợp khẩu vị với người bệnh, tăng cường lượng rau xanh, trái cây để bổ sung vitamin, nên ăn nhạt nếu bị phù nề.
• Nên chia khẩu phần ăn của người bệnh thành nhiều bữa nhỏ trong ngày.
• Không cho người bệnh sử dụng rượu bia, đồ uống có cồn, hút thuốc lá,..
• Cho người bệnh uống thuốc đúng giờ, đúng liều theo chỉ dẫn của bác sĩ.

• Thường xuyên vệ sinh khu vực mũi, miệng người bệnh để tránh nhiễm khuẩn.
• Theo dõi các biến chứng của người bệnh để kịp thời báo với bác sĩ.

Những thông tin trong bài viết này đã giúp quý bạn đọc có thể nắm được bệnh xơ gan cổ trướng có lây không. Bệnh xơ gan cổ trướng là một trong những căn bệnh rất nguy hiểm, chính vì vậy ngay từ bây giờ chúng ta hãy tuân theo lối sống khoa học để bảo vệ sức khỏe, tránh xa bệnh tật.

Xem thêm