5/5 - (1 bình chọn)

Xơ gan là bệnh lý nguy hiểm, nếu không được xử lý kịp thời, nó có thể dẫn tới nhiều biến chứng nghiêm trọng, thậm chí gây tử vong với tỷ lệ cao, chỉ xếp sau ung thư gan. Vì thế, việc nhận biết sớm nguyên nhân bệnh xơ gan là điều cần thiết giúp mỗi người chúng ta phòng ngừa và điều trị hiệu quả căn bệnh này

Top 7 nguyên nhân bệnh xơ gan phổ biến 

Ở người bị xơ gan, các tế bào gan bị tổn thương được thay thế bằng mô xơ, sẹo, tạo thành các nốt tân sinh, dẫn tới mất chức năng gan. Một số nguyên nhân bệnh xơ gan phổ biến gồm có: 

Xơ gan do virus gây viêm gan 

Virus là một trong những nguyên nhân hàng đầu dẫn tới các bệnh về gan. Hiện nay, các loại virus gây bệnh gan điển hình là virus viêm gan siêu vi B và C. Hai loại virus này chủ yếu lây qua đường máu, quan hệ tình dục, có thể khiến gan gặp các tổn thương mãn tính, nghiêm trọng còn có thể dẫn tới ung thư gan. 

Hiện nay đã có vắc xin phòng ngừa viêm gan B, tuy nhiên viêm gan C vẫn chưa có thuốc đặc trị hay phòng ngừa. Một số trường hợp mắc viêm gan A. Đây là virus chỉ lây qua đường tiêu hoá, thức ăn, nguồn nước. Bệnh viêm gan A không ảnh hưởng tới sinh hoạt hàng ngày của người bệnh và không có giai đoạn mãn tính. Do đó, viêm gan A không gây tổn thương gan vĩnh viễn, hiếm khi gây ra tình trạng viêm gan ác tính. 

Nguyên nhân bệnh xơ gan do thuốc lá, rượu bia 

Sau viêm gan B, rượu bia, thuốc lá là nguyên nhân chính dẫn tới xơ gan, ung thư gan.

Rượu, bia có thể khiến gan nhiễm mỡ, đây là giai đoạn đầu của các bệnh gan. Nếu người bệnh ngừng uống rượu bia, giai đoạn này có thể tự khỏi. Tuy nhiên, nếu tiếp tục uống, người bệnh có thể đối mặt với tình trạng viêm và hoại tử tế bào gan. Sau thời gian, gan bị tổn thương nghiêm trọng, các tế bào gan không thể phục hồi và trở thành các mô xơ. 

Trong khi đó, khói thuốc lá chứa các hóa chất độc hại, có thể gây viêm gan, thúc đẩy xơ gan phát triển. Khi hút thuốc, cytokine sẽ được sản xuất nhiều hơn, gây viêm và tổn thương tế bào gan. Những người nhiễm viêm gan B, C nếu nghiện hút thuốc có thể làm tăng nguy cơ ung thư gan. 

Mắc bệnh gan do uống thuốc 

Một số loại thuốc nhất định như kháng sinh, thuốc chống trầm cảm, thuốc chống lao… có thể làm tăng nguy cơ mắc bệnh xơ gan. Lý do là bởi tất cả các loại thuốc sau khi hấp thụ vào cơ thể sẽ được gan chuyển hóa trước khi đào thải qua thận hay đường mật. Trong quá trình chuyển hoá, các loại thuốc này có thể trở thành chất độc ảnh hưởng tới gan, gây huỷ hoại các tế bào gan, khiến gan bị xơ hoá. 

Nếu nhận thấy các dấu hiệu gan bị tổn thương như vàng da, nước tiểu đậm màu, bụng dưới đau…. hãy liên hệ với bác sĩ để thay đổi loại thuốc đang dùng và được tư vấn giải pháp cụ thể. 

Một số nguyên nhân xơ gan khác 

Bên cạnh nguyên nhân chính kể trên, bệnh xơ gan cũng có thể bắt nguồn từ các yếu tố môi trường, lối sống như:

Độc tố

Thường xuyên tiếp xúc với môi trường ô nhiễm, ăn phải những thực phẩm chứa tồn dư thuốc bảo vệ thực vật, phẩm màu, thuốc tăng trọng…. có thể làm tăng nguy cơ mắc bệnh xơ gan. 

Béo phì 

Tình trạng béo phì cũng là nguyên nhân bệnh xơ gan. Bởi béo phì khiến lượng mỡ tích tụ trong tế bào gan, gây ra tình trạng gan nhiễm mỡ. Gan nhiễm mỡ kéo dài sẽ gây ra suy gan, xơ gan do gan phải chứa lượng chất béo cao. Tình trạng gan nhiễm mỡ có thể gặp ở nhiều lứa tuổi kể cả những người trẻ, tuy nhiên phổ biến nhất là độ tuổi 40-50. 

Tiểu đường

Tiểu đường một trong số các nguyên nhân dẫn tới các bệnh gan trong đó có xơ gan. Hàm lượng insulin trong máu cao sẽ khi bị tiểu đường sẽ khiến gan tích tụ mỡ bên trong nhiều hơn gây ra bệnh gan nhiễm mỡ, nguyên nhân dẫn tới xơ gan. 

Dinh dưỡng 

Suy dinh dưỡng, thiếu chất đạm, thiếu vitamin hay thiếu các chất hướng mỡ (lipotropic) cũng có thể là nguyên nhân dẫn tới tình trạng gan nhiễm mỡ và xơ gan.

Phòng tránh bệnh xơ gan thế nào hiệu quả?

Xơ gan được đánh giá là bệnh nguy hiểm bởi ở giai đoạn khởi phát, các triệu chứng thường không rõ ràng. Điều này khiến nhiều người có tâm lý chủ quan và bỏ lỡ giai đoạn “vàng” trong điều trị. Do đó, việc phòng bệnh là điều hết sức cần thiết. Dựa vào các nguyên nhân gây xơ gan, bạn có thể áp dụng một số biện pháp như sau:

Phòng viêm gan virus 

Do viêm gan virus là một trong những nguyên nhân hàng đầu gây xơ gan, vì thế, để phòng bệnh, mỗi người cần phòng tránh viêm gan virus. 

  • Có thể phòng viêm gan virus bằng cách đảm bảo vệ sinh ăn uống, quan hệ tình dục an toàn. 
  • Sử dụng đồ bảo hộ nếu tiếp xúc với máu người nhiễm bệnh. 
  • Tiêm phòng viêm gan B, viêm gan C trước khi nhiễm bệnh. Đây là biện pháp phòng chống chủ động và rất hiệu quả. 

Về chế độ ăn uống 

Duy trì chế độ ăn uống lành mạnh, khoa học cũng giúp bảo vệ bản thân khỏi xơ gan cũng như nhiều căn bệnh khác. 

  • Để ngăn ngừa xơ gan do rượu bia, cách tốt nhất là hạn chế rượu, bia. Những người viêm gan virus, có sẵn các bệnh về gan càng nên hạn chế uống rượu bia. 
  • Đảm bảo chế độ dinh dưỡng đầy đủ, ăn nhiều rau củ, hoa quả tươi, hạn chế đồ dầu mỡ, chế biến sẵn, nhiều đường,…. 
  • Nên sử dụng các loại thực phẩm sạch, trồng theo phương pháp hữu cơ, tránh dùng các loại thực phẩm đã sử dụng thuốc trừ sâu, tăng trọng… 

Với những bệnh nhân xơ gan đang trong quá trình tiến triển bệnh, cần đảm bảo nghỉ ngơi đầy đủ, ăn uống khoa học, cụ thể: 

  • Nạp đủ năng lượng cho ngày (2.500 – 3000 calo/ ngày). 
  • Bổ sung 100g đạm/ ngày. 
  • Ăn nhiều rau củ, hoa quả tươi. 
  • Nếu xuất hiện phù nề, nên ăn nhạt và hạn chế lượng đạm trong chế độ ăn nếu thấy dấu hiệu tiền hôn mê gan. 

Về sinh hoạt, luyện tập 

Mỗi người cũng cần duy trì chế độ sinh hoạt hợp lý, khoa học vừa để cải thiện sức khỏe, vừa phòng bệnh xơ gan như:

  • Quan hệ tình dục an toàn, chung thuỷ một chồng, một vợ.
  • Ăn uống, ngủ nghỉ đúng giờ, điều độ, khoa học. 
  • Tập thể dục thể thao thường xuyên nhằm cải thiện sức đề kháng, nâng cao sức khoẻ. 

Lưu ý sử dụng thuốc 

Để phòng tránh xơ gan, mỗi người cũng cần cẩn thận khi sử dụng thuốc chữa bệnh. Nếu phải sử dụng thuốc, cần tuân thủ liệu trình do bác sĩ đặt ra, không tự ý mua thuốc về dùng hay dùng quá liều, quá thời gian.

Kiểm tra sức khỏe định kỳ 

Bệnh xơ gan nếu phát hiện ở giai đoạn sớm sẽ giúp quá trình điều trị đạt hiệu quả cao. Do đó, việc kiểm tra sức khỏe định kỳ nhằm phát hiện bệnh là điều cần thiết giúp ngăn ngừa viêm gan tiến triển thành xơ gan hay xơ gan phát triển nặng hơn. 

Mỗi người nên kiểm tra sức khỏe định kỳ hàng năm. Những người mắc bệnh gan mãn tính nên theo dõi sức khỏe thường xuyên đồng thời tiến hành kiểm tra 3 hoặc 6 tháng/ lần. 

Hiểu rõ nguyên nhân bệnh xơ gan là điều cần thiết để phòng và điều trị hiệu quả bệnh. Nếu nhận thấy bất cứ dấu hiệu bất thường nào của cơ thể, hãy nhanh chóng liên hệ với bác sĩ để được tư vấn giải pháp điều trị kịp thời, phù hợp nhất. 

Xem thêm

Bệnh xơ gan: nguyên nhân, triệu chứng và cách điều trị hiệu quả