5/5 - (1 bình chọn)

Xơ gan được nhận định là một trong những bệnh lý hiểm nghèo, là tiền đề dẫn đến nhiều hậu quả nghiêm trọng cho người bệnh. Vậy, căn bệnh xơ gan có mấy giai đoạn tiến triển? Trong đó giai đoạn xơ gan nào là nguy hiểm nhất? Trong bài viết dưới đây, ICondom sẽ cung cấp cho bạn một số thông tin hữu ích về nguyên nhân, triệu chứng cũng như cách điều trị hợp lý dành cho căn bệnh này

Một số thông tin tổng quát về bệnh xơ gan

Trước khi tìm hiểu xem xơ gan có mấy giai đoạn cũng như cách điều trị cho từng giai đoạn cụ thể, chúng ta sẽ cùng tìm hiểu một số thông tin tổng quan cần biết về chứng bệnh này. 

Xơ gan là gì? 

Xơ gan là một biến chứng nghiêm trọng tại gan, xuất hiện sau những tổn thương gan kéo dài như viêm gan, nhiễm virus hoặc các yếu tố tác động bên ngoài như rượu bia, đồ ăn độc hại… Mỗi khi xảy ra những tổn thương ở mô gan, nó sẽ tự có cơ chế phục hồi và tái tạo bằng cách tạo sẹo và xơ hóa. Nếu quá trình này diễn ra quá nhiều, số mô sẹo tăng cao sẽ dẫn đến gan bị xơ cứng, ảnh hưởng đến nhiều chức năng quan trọng tại cơ quan này. 

Không chỉ tác động tiêu cực đến hoạt động chức năng và cấu trúc của gan mà xơ gan còn là tiền đề dẫn đến nhiều biến chứng nguy hiểm, một trong số đó chính là ung thư gan. Theo thống kê của bộ Y tế vào năm 2017, số người bị xơ gan đã đạt đến con số 51.000, trong đó có đến hơn 32.000 bệnh nhân đã tử vong và con số ghi nhận được vẫn đang tăng lên hàng năm. Vì vậy, việc chẩn đoán xác định bệnh sớm để có các biện pháp điều trị phù hợp là vô cùng cần thiết.

Dấu hiệu cơ bản nhận biết căn bệnh xơ gan

Với diễn biến phức tạp và khả năng dẫn đến nhiều biến chứng nguy hiểm, việc phát hiện xơ gan sớm là vô cùng quan trọng để tiên lượng bệnh tốt hơn. Các triệu chứng của xơ gan thời kỳ đầu rất nhẹ nhàng và khó phát hiện, tuy nhiên bạn vẫn có thể dựa vào một số đặc điểm dưới đây để nhận biết: 

  • Dấu hiệu liên quan đến bệnh lý: Bệnh nhân xơ gan thời kỳ đầu thường sẽ có cảm giác chán ăn, mệt mỏi, dị ứng như nổi mày đay và ban đỏ ở một số vùng trên cơ thể như mặt, lòng bàn tay, lòng bàn chân, sút cân nhiều và mạch máu nổi rõ…
  • Dấu hiệu liên quan đến tiền sử: Nếu đối tượng đã và đang uống quá nhiều rượu bia, mắc các bệnh thừa cân, béo phì hoặc có tiền sử mắc viêm gan do virus (đặc biệt là viêm gan B mãn tính) thì sẽ có tỉ lệ mắc xơ gan cao hơn người bình thường.
  • Dấu hiệu nhận biết nhờ thăm khám: Vì các triệu chứng xơ gan thời kỳ đầu vô cùng nhẹ nhàng và khó nhận biết, bệnh thường chỉ được phát hiện ra khi đã đến các giai đoạn nặng nề. Vì vậy, việc khám bệnh định kỳ tối thiểu 1 năm 2 lần là vô cùng cần thiết để chẩn đoán xơ gan và nhiều bệnh lý nghiêm trọng khác. 

Xơ gan có mấy giai đoạn? Trong đó giai đoạn xơ gan nào là nguy hiểm nhất? 

Như chúng ta đã biết, xơ gan được chia ra làm 4 giai đoạn dựa trên sự tiến triển nặng nề của bệnh: 

Giai đoạn 1

Xơ gan giai đoạn 1 là khi gan bắt đầu sửa chữa bằng sự xơ hóa và tạo sẹo sau khi phải trải qua thời gian dài chịu các thương tổn như viêm gan và nhiễm virus. Nếu bệnh nhân được phát hiện sớm ở giai đoạn này thì tiên lượng bệnh rất tốt, các biện pháp điều trị đạt hiệu quả cao và bệnh nhân có thể sớm được chữa khỏi mà không để lại di chứng gì. 

Các dấu hiệu nhận biết xơ gan giai đoạn 1 đều không quá rõ ràng và dễ bị nhầm lẫn với nhiều bệnh lý thông thường khác, có thể kể đến như: chán ăn, sút cân, luôn trong trạng thái mệt mỏi, phát ban, mày đay và nước tiểu có màu sậm hơn bình thường…

Giai đoạn 2

Xơ gan giai đoạn 2 còn được gọi là giai đoạn xơ hóa. Lúc này, số lượng các tế bào và mô gan tổn thương đã tăng lên rõ rệt, quá trình sửa chữa bị rối loạn tạo nên các mô liên kết dư thừa, từ đó ảnh hưởng nhiều đến quá trình chuyển hóa vật chất và đào thải chất độc của gan. 

Chính vì mức độ nghiêm trọng đã tăng lên nên các dấu hiệu nhận biết cũng sẽ rõ ràng hơn giai đoạn 1. Triệu chứng nhận biết hầu như giống hệt giai đoạn 1 nhưng có sự nặng nề hơn, đồng thời bắt đầu xuất hiện tình trạng vàng da và vàng mắt thể nhẹ, nước tiểu rất sậm màu do rối loạn quá trình chuyển hóa bilirubin tự do của cơ thể. 

Giai đoạn 3

Khi bước vào giai đoạn 3, xơ gan đã bắt đầu có nhiều biến chứng nguy hiểm. Các mảng sẹo lan rộng, hạn chế chức năng của gan và khiến gan mất dần khả năng hoạt động, từ đó không thể thải độc cũng như chuyển hóa các chất độc trong cơ thể. Các chất độc này tích tụ lại chính là nguyên nhân dẫn đến nhiều hậu quả nghiêm trọng cho bệnh nhân. 

Các dấu hiệu nhận biết giai đoạn 3 của xơ gan đã trở nên rõ ràng hơn rất nhiều. Tình trạng vàng da, vàng mắt sẽ lan rộng và trở nên trầm trọng hơn, ngoài ra còn có thể thấy xuất hiện tình trạng phù ngón chân cái, nặng hơn là phù toàn thân, xảy ra rối loạn tiêu hóa, đi ngoài phân đen và chu trình chuyển hóa các chất trong cơ thể cũng bị rối loạn nặng nề. 

Giai đoạn 4

Giai đoạn 4 của xơ gan hay còn gọi là giai đoạn cuối, cũng chính là giai đoạn nguy hiểm nhất của căn bệnh này. Khi bước vào giai đoạn 4, gan hầu như đã bị xơ hóa hoàn toàn và không còn thực hiện được các chức năng của nó. Đây là nguyên nhân dẫn đến rất nhiều biến chứng nguy hiểm như xơ gan cổ trướng thậm chí ung thư gan với tiên lượng bệnh cực kỳ xấu. 

Ở giai đoạn này, bệnh nhân sẽ có các triệu chứng nặng nề liên quan đến thần kinh như hôn mê, thay đổi tính cách, đồng thời các cơ quan lân cận như thận, tim cũng bị ảnh hưởng rất nhiều. Dịch và các chất độc tích tụ lại trong ổ bụng sẽ gây nên tình trạng cổ trướng trầm trọng, gây viêm màng bụng và có nguy cơ cao dẫn đến vỡ các tĩnh mạch thực quản. 

Bệnh nhân xơ gan giai đoạn cuối không có cách nào điều trị dứt điểm. Tiên lượng bệnh rất xấu và bệnh nhân hầu như chỉ còn thời gian sống trong khoảng 1 năm trở lại. Vì vậy, phát hiện bệnh sớm để điều trị kịp thời là vô cùng quan trọng để giảm thiểu các biến chứng nguy hiểm của xơ gan. 

Liệu căn bệnh xơ gan có thể được chữa khỏi hoàn toàn? 

Bên cạnh câu hỏi xơ gan có mấy giai đoạn và giai đoạn nào là nguy hiểm nhất thì tiên lượng của căn bệnh này cũng là một vấn đề được nhiều người quan tâm.  Trên thực tế, xơ gan là một căn bệnh nghiêm trọng, vì nó là giai đoạn tiếp nối của những tổn thương kéo dài như viêm gan B mạn tính. 

Tuy nhiên, điều này không có nghĩa là xơ gan không thể điều trị khỏi. Tiên lượng của bệnh phụ thuộc rất nhiều vào thời gian phát hiện bệnh cũng như các phương pháp điều trị hợp lý. Nếu bệnh nhân được phát hiện sớm từ giai đoạn 1 và giai đoạn 2, khi quá trình xơ hóa ở gan chưa tiến triển nặng thì vẫn có khả năng điều trị dứt điểm hoàn toàn. Kết hợp với chế độ ăn uống hợp lý và sinh hoạt điều độ thì gan có thể được chữa khỏi và hoạt động lại bình thường. 

Nếu cho đến giai đoạn 3 hoặc giai đoạn cuối mới phát hiện ra bệnh thì gan đã không còn khả năng để quay trở lại trạng thái bình thường vì các chức năng đã bị suy yếu. Tiên lượng bệnh xấu và tuổi thọ của bệnh nhân thông thường chỉ kéo dài trong khoảng từ 3-6 năm phụ thuộc vào tình trạng sức khỏe và các liệu pháp điều trị đối với các bệnh nhân ở giai đoạn 3 và khoảng 12 tháng đối với các bệnh nhân giai đoạn cuối. 

Hướng điều trị căn bệnh xơ gan phù hợp

Tùy từng giai đoạn riêng biệt mà căn bệnh xơ gan sẽ có hướng điều trị phù hợp riêng, cụ thể:

Đối với bệnh nhân xơ gan mức độ nhẹ và trung bình

Ở giai đoạn này, bệnh nhân sẽ được bác sĩ chuyên khoa kê các đơn thuốc kiểm soát viêm gan để tránh làm các tổn thương thêm trầm trọng. Ngoài ra, bệnh nhân cần kết hợp với chế độ ăn uống và sinh hoạt hợp lý để ngăn bệnh phát triển nặng, bao gồm: 

  • Không uống rượu: Rượu bia là một trong những nguyên nhân chính gây tổn thương gan. Vì vậy, kiêng rượu, bia là điều quan trọng nhất bệnh nhân xơ gan cần làm. 
  • Kiểm soát cân nặng: Gan nhiễm mỡ cũng là một trong những nguyên nhân dẫn đến xơ gan, do đó hãy giảm béo và kiểm soát cân nặng để tránh làm gan bị tổn thương. 
  • Chế độ dinh dưỡng hợp lý: Các thực đơn thanh đạm, ít độc hại cho cơ thể sẽ phù hợp hơn với bệnh nhân xơ gan. 
  • Tập thể dục thường xuyên: Rèn luyện là phương pháp hàng đầu để tăng sức đề kháng và phòng ngừa bệnh tật cho cơ thể. 
  • Khám bệnh định kỳ: Thường xuyên thăm khám tổng quát ít nhất 6 tháng 1 lần để kiểm soát căn bệnh xơ gan, tránh làm bệnh tiến triển nặng nề.

Đối với bệnh nhân xơ gan mức độ nặng

Khi đã bước vào giai đoạn muộn của bệnh thì tùy từng loại biến chứng khác nhau như cổ trướng hay tăng áp lực tĩnh mạch cửa, nhiễm khuẩn nặng… mà bác sĩ sẽ thực hiện các biện pháp điều trị phù hợp. Nếu gan đã mất chức năng và không thể phục hồi thì cấy ghép gan sẽ là phương pháp cuối cùng có thể thực hiện để giữ được mạng sống cho bệnh nhân. 

Trên đây là một số thông tin để trả lời cho câu hỏi xơ gan có mấy giai đoạn và giai đoạn nào là nguy hiểm nhất. Hy vọng bạn đã có thêm kiến thức cho mình về căn bệnh này để có thể nhận thức đúng đắn về tính nghiêm trọng cũng như các biện pháp hạn chế và phòng ngừa phù hợp. Nếu bạn còn bất cứ thắc mắc gì liên quan đến gan và các cơ quan nội tạng khác, hãy liên hệ ngay với Medici để được tư vấn và điều trị.

Xem thêm

Bệnh xơ gan: nguyên nhân, triệu chứng và cách điều trị hiệu quả